Quy mô thị trường sản phẩm Halal là rất lớn, không chỉ khu vực Trung Đông mà cả Nam Á, Tây Á, Châu Phi, hay một số nước khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam chưa tận dụng cơ hội, khai thác hiệu quả tiềm năng thị trường Halal này…

Ảnh minh họa

Hội thảo quốc tế với chủ đề: “Phát triển hệ sinh thái Halal: Chia sẻ kinh nghiệm của các quốc gia trên thế giới và Việt Nam” diễn ra ngày 5/7/2024 đã nhận được nhiều sự quan tâm của thị trường. Cùng với hội thảo là lễ ra mắt Viện nghiên cứu Nam Á, Tây Á và châu Phi.

Theo Ban tổ chức, ngoài việc góp phần triển khai đề án của Chính phủ, thì hội thảo còn là nơi trao đổi thảo luận các cơ hội cho các doanh nghệp Việt Nam nếu muốn khai mở xuất khẩu hàng hóa, thu hút đầu tư và du khách Hồi giáo, từ đó thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Việt Nam với 57 quốc gia thuộc tổ chức hợp tác Hồi giáo và các quốc gia khác trên thế giới; đánh giá khả năng tiếp cận thị trường Halal trên toàn cầu đảm bảo hiệu quả, bền vững.

Viện Nghiên cứu Nam Á, Tây Á và châu Phi (ISAWAAS) cho biết theo tiếng Ả Rập, “Halal” có nghĩa là “cho phép” hoặc “hợp pháp” theo quy định của kinh Qur’an và luật Sharia của Hồi giáo.

Halal không chỉ đơn thuần liên quan đến sản phẩm không chứa cồn, không chứa thịt lợn hoặc các sản phẩm từ thịt lợn và việc giết mổ theo nghi lễ Hồi giáo. Phạm vi của Halal rộng hơn, nhấn mạnh tính trong sạch của sản phẩm, gần nhất với trạng thái tự nhiên của chúng.

TS. Nguyễn Xuân Trung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nam Á, Tây Á và châu Phi.

“Halal là một thị trường rộng lớn, nhiều tiềm năng cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam khai thác, thâm nhập và mở rộng hơn nữa trong bối cảnh nhu cầu phải đa dạng hóa thị trường.

Tuy nhiên để thâm nhập vào thị trường này, các sản phẩm của Việt Nam từ thực phẩm, đồ uống, thời trang may mặc phải sản xuất theo quy trình, đáp ứng được các tiêu chí, tiêu chuẩn của halal, và phải được chứng nhận đáp ứng yêu cầu tiêu chuẩn Halal”.

Điều này áp dụng cho những sản phẩm không chứa chất độc hại, thuốc trừ sâu, phân bón, chất bảo quản có hại, chất thải, kháng sinh, hàng hóa bị cấm và các sản phẩm biến đổi gen.

Halal cũng đề cập đến sự trong sạch trong hành vi và lương tâm, đòi hỏi những giá trị đạo đức tốt và lựa chọn đạo đức trong cuộc sống hàng ngày.

Đặc biệt Halal cũng chặt chẽ liên quan đến các vấn đề của nông ghiệp hữu cơ, thương mại công bằng, an toàn sản phẩm, thực hành kinh doanh đạo đức, hành vi con người đối với động vật và kinh tế sinh thái.

Đại diện ISAWAAS cho rằng một cách rõ ràng hơn, Halal đề cập đến vấn đề tính bền vững, chăn nuôi nhân đạo, tôn trọng môi trường, an toàn vệ sinh và giá trị trách nhiệm xã hội doanh nghiệp. Halal là quy trình tuân thủ “từ nông trại đến bàn ăn” ở tất cả các khâu trong chuỗi cung ứng sản xuất: cung ứng đầu vào, chăn nuôi, giết mổ, chế biến, kho bãi, vận chuyển, hậu cần, phân phối, tiêu dùng…

Về tiềm năng cơ hội thị trường, TS Nguyễn Xuân Trung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nam Á, Tây Á và châu Phi nhận xét: Halal là một thị trường rộng lớn, nhiều tiềm năng cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam khai thác, thâm nhập và mở rộng hơn nữa trong bối cảnh nhu cầu phải đa dạng hóa thị trường.

Đánh giá cụ thể về tiềm năng Halal, ông Trung cho hay quy mô thị trường sản phẩm Halal là rất lớn, không chỉ khu vực Trung Đông mà cả Nam Á, Tây Á, Châu Phi, hay một số nước khu vực Đông Nam Á đều có tiêu chuẩn về Halal.

Tuy nhiên để thâm nhập vào thị trường này, các sản phẩm của Việt Nam từ thực phẩm, đồ uống, thời trang may mặc phải sản xuất theo quy trình, đáp ứng được các tiêu chí, tiêu chuẩn của halal, và phải được chứng nhận đáp ứng yêu cầu tiêu chuẩn Halal.

Ra mắt Viện nghiên cứu Nam Á, Tây Á và châu Phi.

Hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam chưa tận dụng cơ hội, khai thác hiệu quả tiềm năng thị trường Halal này. Thị trường này còn khá mới mẻ với các doanh nghiệp, không có nhiều người Việt Nam và doanh nghiệp có hiểu biết về Halal.

Trong lĩnh vực du lịch, được đánh giá là rất tiềm năng nhưng để thu hút khách người Hồi giáo, ở khu vực Trung Đông, các dịch vụ ở Việt Nam phải đáp ứng được các tiêu chí của người dân và các quốc gia này.

Tiềm năng thị trường Halal rất rộng lớn với dân số dự báo đạt 2,18 tỷ người vào năm 2030 chiếm khoảng 30% dân số thế giới. Quy quy mô thị trường dự báo sẽ đạt mức tối đa 3,2 nghìn tỷ USD vào năm 2025, và tốc độ tăng trưởng hàng năm khoảng 6,2%.

TS. Trung cho biết Chính phủ đã có Đề án “tăng cường hợp tác quốc tế để xây dựng và phát triển ngành Halal Việt Nam đến năm 2030”.

Với một khu vực rộng lớn hơn 80 quốc gia, TS. Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, khẳng định dư địa để tiến hành các hoạt động nghiên cứu còn rất lớn, trong đó bao gồm cả các vấn đề văn hóa, lịch sử, giáo dục, chính trị, kinh tế các nước trong khu vực.

Viện Nghiên cứu Nam Á, Tây Á và châu Phi (ISAWAAS) được thành lập từ sự hợp nhất giữa Viện Nghiên cứu châu Phi và Trung Đông và Viện Nghiên cứu Ấn Độ và Tây Nam Á.
Viện có chức năng nghiên cứu những vấn đề cơ bản về kinh tế- phát triển, chính trị- an ninh, văn hóa- xã hội, khoa học- giáo dục… và thực hiện hoạt động tư vấn cho Đảng, Nhà nước trong hoạch định chính sách đối với khu vực Nam Á, Tây Á và châu Phi, rộng lớn với hơn 80 quốc gia. Qua đó góp phần nâng cao hiệu quả hợp tác và tầm ảnh hưởng của Việt Nam với các quốc gia trong khu vực này cũng như trên thế giới.
Hiện nay, viện là đơn vị nghiên cứu khu vực học có quy mô lớn nhất của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cả về phạm vi, đối tượng nghiên cứu và nguồn nhân lực.
Viện ISAWAAS sẽ thực hiện các nghiên cứu, tham mưu chính sách cho các cơ quan Trung ương và địa phương; nghiên cứu chuyên sâu về phát triển các lĩnh vực tiềm năng như du lịch, các ngành kinh tế, thị trường xuất khẩu cho các sản phẩm vào Halal. Cùng với đó kết hợp với các địa phương như Huế để phát triển du lịch Halal và trong thời gian tới sẽ mở rộng ra nhiều địa phương khác để thúc đẩy phát triển Halal.

Bên cạnh hoạt động nghiên cứu cơ bản, Viện cần chú trọng nghiên cứu các vấn đề mới, nổi bật, mô hình phát triển đặc thù để nhận diện, đánh giá, dự báo xu hướng phát triển trong khu vực, qua đó kịp thời tham mưu, cung cấp luận cứ khoa học trong hoạch định đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước nhằm thúc đẩy phát triển quan hệ giữa Việt Nam với các nước trong khu vực Nam Á, Tây Á và châu Phi…

Nhĩ Anh